Służebność przesyłu
Pojęcie „służebności przesyłu” wprowadzono i uregulowano w Kodeksie Cywilnym w 2008 roku. Od dawna konieczne było uregulowanie stosunków prawnych pomiędzy przedsiębiorcami przesyłowymi a właścicielami nieruchomości, na których takie urządzenia się znajdują lub są planowane do posadowienia (linie elektroenergetyczne, sieci gazowe, sieci telekomunikacyjne).
Prawo służebności przesyłu określa zakres, w jakim przedsiębiorca przesyłowy może korzystać z cudzej nieruchomości, na której znajdują się lub mają znajdować się jego urządzenia przesyłowe.
Służebność przesyłu jest ograniczonym prawem rzeczowym, ustanawianym w formie aktu notarialnego na nieruchomości. Jego zakres jest wpisywany do księgi wieczystej obciążonej nieruchomości.
Pamiętaj, że zapisy umożliwiają inwestorowi dostęp do urządzeń, czyli słupów, przewodów i elementów stacji znajdujących się na nieruchomości w przypadkach awarii, napraw i konserwacji.
Zgodnie z obowiązującym prawem, za ustanowienie służebności przesyłu każdemu właścicielowi nieruchomości należy się wynagrodzenie oraz odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości.
Na wysokość odszkodowania wpływ ma wiele czynników jak na przykład: dotychczasowa wartość i przeznaczenie nieruchomości, dotychczasowy lub planowany sposób przebiegu infrastruktury przez działkę, straty w użytkach rolnych, zasiewach lub zbiorach spowodowane zajęciem części nieruchomości przez urządzenia przesyłowe, ograniczenia bądź wyłączenie części nieruchomości z pełnienia dotychczasowej funkcji (np ograniczenie możliwości zabudowy w przypadku działek przeznaczonych pod zabudowę). Dodatkowe odszkodowanie przysługuje za posadowienie słupa.
Zakłady energetyczne, gazownie, firmy telekomunikacyjne często przed rozpoczęciem prac zlecają wykonanie operatów szacunkowych dla każdej nieruchomości objętej inwestycją. Operaty stanowią podstawę do ustalenia wysokości wynagrodzenia i odszkodowania dla właściciela działki.
Zazwyczaj po akceptacji i zawarciu umowy cywilnoprawnej właściciele otrzymują pierwszą ratę odszkodowania. Wypłata drugiej raty następuje po podpisaniu aktu notarialnego, który umożliwia inwestorowi dostęp do terenu i linii. Przyznawane są także odszkodowania za uszkodzenia i straty powstałe podczas prowadzenia prac budowlano-montażowych.
Warto jednak zawsze zweryfikować poprawność takiego oszacowania co ma bezpośrednie przełożenie na wysokość oferowanego odszkodowania. Inwestor proponuje wysokość odszkodowania, ale właściciel działki może przedstawić własną opinię i propozycję dotyczącą odszkodowania. W procesie negocjacji jest na to miejsce.
Warto zlecić przeprowadzenie niezależnej opinii (sporządzenie operatu szacunkowego). Koszt takiej opinii zlecanej niezależnemu Rzeczoznawcy Majątkowemu różni się od wielu czynników, średnio może wynosić jednak około 1.600 zł – 2.400 zł.
Warto zainwestować tą kwotę, ponieważ sprawa dotyczy
naszej własności, często są to bardzo wartościowe nieruchomości. Zgoda na
przeprowadzenie infrastruktury przez naszą nieruchomość wiąże się z obniżeniem
jej wartości. Jeśli kiedyś będziemy chcieli ją sprzedać, potencjalny nabywca z
pewnością zapłaci za nią mniej niż za identyczną bez infrastruktury, która ogranicza
możliwości zabudowy czy korzystania z niej.
Może się zdarzyć że wysokość oszacowanego odszkodowania przez niezależnego Rzeczoznawcę będzie w wysokości zgodnej z tym co przedstawił inwestor, wówczas zyskujemy pewność, że zaoferowane warunki są prawidłowe, może się jednak też zdarzyć że odszkodowanie zostało zaniżone, wówczas możemy żądać jego podwyższenia podpierając się zleconą niezależną opinią.